Фокуси – причини за консекутивни заболувања

Во усната шуплина може да настанат ограничени патолошки процеси кои под одредени околности предизвикуваат заболувања на некои органи или системи. Заболувањата на тие органи или системи предизвикани од агенсите од таквите ограничени периапикални и други процеси во усната шуплина се нарекуваат консекутивни заболувања, а самиот процес фокална инфекција. Ограничениот процес кој под одредени околности предизвикува консекутивно заболување со заедничко име се нарекува жариште или фокус. Таквите жаришта може да настанат било каде во организмот, но се смета дека устата е место на нивното најчесто јавување.

 

Како настануваат фокуси?

Присуството во устата на вирулентните микроорганизми кои потекнуваат од денталниот плак се причина ваквите жаришта најчесто да се појавуваат во устата во однос на другите места во човечкото тело.

Оралните жаришта имаат инфективна етиологија и предизвикани се од микроорганизмите од денталниот плак. Такви жаришта најчесто се формираат во алвеоларната коска т.е. во апикалниот предел на забот и според тоа се нарекуваат периапикални жаришта. Со кариозниот процес настанува деструкција на забот и овозможен е продор на микроорганизми до пулпата. Оттука инфекцијата преку коренскиот канал се пренесува во периапикалниот простор на алвеоларната коска. Самиот организам се обидува да го изолира и ограничи самото жариште, па се создава гранулом.

Консекутивни заболувања

Активното делување на жариштата се смета дека не е траен процес. Продорот на микроорганизмите и фокалните супстанци (алергени) обично не тече трајно туку се одигрува во вид на повремени бранови. Се смета дека се јавува после продорот на клеточната механичка преграда на грануломот и нарушување на имунолошко – биолошката одбрана на организмот поради: траума настаната при џвакање, намален имунитет, гасови во коренскиот канал, пореметена циркулација околу жариштето, општа алергизација на организмот. Консекутивните заболувања можат да бидат заболувања со кардиоваскуларно потекло, кожни заболувања, заболувања на органите за дишење, заболувања на очите, заболувања на локомоторниот апарат, заболувања на бубрезите и заболувања на дигестивниот тракт.

Како се лекуваат оралните жаришта?

Кога во прашање се живото загрозувачки заболувања, треба да се заземе радикален став. Во согласност со лекарот кој го лекува консекутивното заболување се пристапува кон вадење на забот со хируршка обработка на алвеолата. Кога жариштата се неактивни и не постојат знаци на некое фокално делување и појава на консекутивни заболувања, постои постојана опасност за нивно активирање. Неопходно е потребно санирање на сите орални жаришта. Во голем процент оралните жаришта се периапикални процеси кои се отстрануваат на три основни начини:

  • Екстракција на забот

  • Ресекција на врвот на коренот (апикотомија)
  • Лекување со полнење на коренските канали

Како да се спречи појавата на орални жаришта?

Примарна улога во настанувањето на оралните жаришта, а со тоа и консекутивните заболувања е превенцијата на настанувањето на кариесот на забот. Тоа се врши со правилно одржување орална хигиена, лекување на забите и пародонтопатијата, односно чување на здрава уста и заби и редовни контролни прегледи кај стоматолог.

-авторски текст , не смее да се користи за комерцијални цели и/или реемитување-

Др. Кристина И. Стојаноска Алоска е родена во Охрид, 1984 година. Средно образование завршува во родниот крај, во гимназијата „Св. Климент Охридски“, природно- математичка насока, во 2003година. Дипломира на Стоматолошкиот факултет при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, во 2008 година. Со работна лиценца за доктор по стоматологија се стекнува по положување на државниот испит во 2009 година. Во соработка со ОО Црвен крст - Охрид издава две брошури поврзани со оралното здравје. По повод Неделата на забоздравствена заштита, во 2014 ја издава Брошурата „ГРИЖА ЗА ЗАБИТЕ“ наменета за најмладите во која се опишани правилата за здрави заби што треба секое дете да ги знае. Следната, 2015 година, за истата цел ја издава брошурата „НАСМЕВКА БЕЗ КАРИЕС“, на малку повисоко ниво, наменета за сите родители и деца, во која се опишани сите нешта поврзани со кариесот и тоа како да се спречи. Во 2017 година издавачката куќа ЕДУКА МАК ја издава нејзината книга со 10 раскази на тема орално здравје, напишани како поезија во проза, со наслов „НАСМЕВКА ЗА ПЕТКА“. Работна пракса како доктор на стоматологија извршува во Стоматолошката ординација "ЕТАДЕНТ" во Охрид, чиј сопственик е од 2019 година. Доктори.мк е портал кој на популацијата и овозможува да согледа многу проблематики од областа на здравството и да научи многу совети и факти за животот , исхраната и здравјето. Мапата претставува одличен и најбрз начин преку кој може да се лоцира доктор или некоја медицинска установа. Особена чест и огромно задоволство ми претставува што сум дел од тимот на Доктори.мк и искрено се надевам дека преку моите статии читателите на Доктори.мк ќе научат многу проблеми од областа на стоматологијата. Доктори.мк според мене е par excellence портал од областа на здравството во Македонија. Големо БРАВО за основачите!!!